احتمالا شما هم گاهی دچار کم خوابی، خواب زیاد یا مشکلاتی شبیه به آن بودهاید. اختلالات خواب را میتوان با تست خواب بررسی کرد. پزشک، در صورت لزوم، تست خواب تجویز میکند تا فعالیت مغزی و اطلاعات مربوط به حالت خواب مثل حرکات بدنی، نفسکشیدن، سطح اکسیژن و ضربان قلبتان را بررسی کند و براساس اطلاعات بهدستآمده، چرخه و اختلالات خواب شما را تشخیص دهد. اما تست خواب یا پلیسومنوگرام (polysomnogram) چیست و چگونه انجام میشود؟ برای رسیدن به جواب این سؤال، در این مقاله با ما همراه باشید. چرا تست خواب انجام میشود؟ فرایند طبیعیِ خوابیدن با مرحلهای از خواب شروع میشود که خواب با حرکات آهسته چشم (NREM) نامیده میشود. در طول این مرحله، امواج مغزی شما کاهش قابلتوجهی دارد که الکتروانسفالوگرافی (EEG) آنها را ثبت میکند. در طول NREM، برخلاف مراحل بعدی خواب، چشم شما حرکات سریع از یک سمت به سمت دیگر را ندارد. بعد از گذشت یک یا دو ساعت از خواب NREM، فعالیت مغز دوباره سرعت میگیرد و خواب با حرکات سریع چشم (REM) شروع میشود. اختلالات خواب میتوانند فرایند خواب را مختل کنند. تست خواب برای تشخیص چنین اختلالاتی انجام میشود. در شرایط زیر، ممکن است پزشک تست خواب را پیشنهاد دهد: آپنه خواب یا سایر اختلالات تنفسی مربوط به خواب: در این حالت تنفس شما بهطور مکرر در طول خواب قطع میشود و دوباره برمیگردد؛ اختلال حرکت دورهای اندام: در این اختلال، در طول خواب، مدام پاهایتان را جمع و باز میکنید. این اختلال گاهی با سندروم پای بیقرار همراه است؛ حمله خواب یا نارکولپسی (Narcolepsy): در این حالت نوعی خوابآلودگی غافلگیرکننده روزانه را تجربه میکنید و ناگهان دچار حمله خواب میشوید؛ بی خوابی؛ رفتارهای غیرطبیعی در خواب: اگر طی خواب فعالیتهای غیرطبیعی مثل راه رفتن در خواب یا حرکات زیاد داشته باشید، ممکن است پزشک تست خواب را برایتان تجویز کند؛ اختلال رفتار خواب REM: در این اختلال همان طور که خواب هستید، رؤیاها یا خوابهایتان را اجرا میکنید. چهار نوع تست خواب وجود دارد: ۱. تست خواب شبانه (PSG) خواب کلی و بعضی از عملکردهای بدنی مثل نفسکشیدن، سطح اکسیژن خون، ریتم قلب و حرکت اندامها را نشان میدهد. ۲. تست تشخیصی تأخیر چندگانه خواب در طول روز (MSLT) این آزمایش به تشخیص حمله خواب کمک میکند و میزان خوابآلودگی شما در طول روز را بررسی میکند. همچنین سرعت و تعداد دفعات ورود به مرحله خواب REM را نشان میدهد. این آزمایش صبح و بعد از تست خواب شبانه (PSG) انجام میشود. ۳. ارزیابی PSG و تیتراسیون CPAP طی دو شب در شب اول، شما کنترل و ارزیابی میشوید. اگر تیم پزشکی آپنه خواب را در شما تشخیص دهد، در شب دوم، فشار هوای مناسب برای درمان CPAP (فشار مثبت دائمی جریان هوا) محاسبه میشود. در این روش درمانی، هوا از طریق ماسکی که بهطور خاص برای بینی طراحی شده است، وارد مسیر هوایی شما میشود. در ادامه، بیشتر با این دستگاه و دستگاههای دیگر آشنا میشوید. ۴. PSG با تیتراسیون CPAP در یک شب این آزمایش زمانی انجام میشود که تیم پزشکی در نیمه اول آزمایش شب، آپنه خواب متعادل یا شدید را کشف کند یا به آن مشکوک شود. در نیمه دوم آزمایش در همان شب، تست میزان CPAP موردنیاز برای درمان آپنه انجام میشود. عوارض جانبی تست خواب پلیسومنوگرافی یک آزمایش بیخطر و بدون درد است. شایعترین عارضه جانبی این آزمایش التهاب پوستی است. این عارضه بهدلیل چسبی به وجود میآید که برای اتصال حسگرها به پوستتان استفاده میشود.